اکسل یا میل فرمان، یکی از قطعات ثابت در خودروها است و به عنوان یک محور مرکزی برای نصب چرخها به کار میرود. میل فرمان در اغلب مواقع با یک یاتاقان در داخل سوراخ دنده یا چرخ نگهداشته میشود و بهصورت ثابت در جای خود باقی میماند تا چرخ و یا دندهها بتوانند به طور آزادانه بچرخند.
با توجه به نوع طراحی، محدودیت فضا و... انواع مختلفی از میل فرمانها وجود دارد که بهطورکلی به سه نوع محور جلو، محور عقب و انتها خلاصه میشوند. همچنین میل فرمانها با توجه به کاربردی که دارند نیز میتوانند به دستههای مختلفی تقسیم شوند. در ادامه میخواهیم درباره کار میل فرمان، انواع میل فرمان، علائم خرابی میل فرمان، انواع میل فرمان مینیبوس و... صحبت کنیم. با تهران یکتا وارد کننده قطعات ماشین سنگین همراه باشید.
وظیفه میل فرمان چیست؟
همانطور که گفته شد، میل فرمان از محور مرکزی، یک چرخ یا دنده تشکیل شده و برای نصب کردن چرخ مورد استفاده قرار میگیرد بنابراین عملکرد آسانی دارد، اما با توجه به وظایفی که دارد مانند کاهش دور و چرخش خودرو، ارتباط با مکانیزم فرمان، آزادیهای حرکتی و... باعث میشود که طراحی آن کمی پیچیدگی داشته باشد.
اگر بر اثر تصادفات، میل فرمان یا اکسل خراب شده یا کج شود، می تواند علت لرزش فرمان خودرو و ارتعاش در سرعت بالا شود. همچنین اگر گردگیرهای محل اتصال میل فرمان به چرخها دچار پارگی شود، باعث نشت گریس و ورود گردوخاک به داخل مفصلها میشود در نتیجه ممکن است مشکلات زیادی برای خودرو به وجود بیاورد.
هر ماشین چند میل فرمان دارد؟
در واقع میتوان گفت تعداد محورهای یک اتومبیل به نوع آن بستگی دارد، اما در بیشتر موارد خودروها برای چرخش چرخهای خود به دو محور نیاز دارند. خودروهای بزرگتر یا وسایل نقلیه سنگینتر ممکن است تعداد محورهای بیشتری داشته باشند.
شما میتوانید به راحتی تعداد محورها یا میل فرمانهای خودروی خود را شناسایی کنید. برای انجام این کار فقط باید از یک سمت به خودروی خود نگاه کنید و سپس جفت لاستیکها را بشمارید. بیشتر خودروها در مجموع چهار یا دو جفت لاستیک دارند در نتیجه دو جفت لاستیک به این معنی است که خودرو دو محور دارد.
انواع میل فرمان (انواع اکسل)
میل فرمان انواع مختلفی دارد که در ادامه آنها را با هم مرور خواهیم کرد:
اکسل ثابت
ابن نوع میل فرمان در دو طرف توسط یک بدنه مستحکم و ثابت به یکدیگر متصل شده است در نتیجه جابهجایی در یک طرف باعث جابهجایی در طرف دیگر خواهد شد. این نوع میل فرمان ویژگیهای زیادی مانند استحكام بالا، توان تحمل بار زياد و سادگي در استفاده را دارد که باعث شده با وجود راحتی کمتر برای سرنشینان، این نوع از میل فرمانها در خودروهای تجاری كاربرد زیادی داشته باشند.
اکسل فرمان پذير
این نوع از میله فرمانها به دلیل شکل و گنجایش تحمل باری که دارند اغلب در جلوی خودرو استفاده میشوند. بدنه اصلی این میل فرمان که به آن تیرک اصلی میگویند، برای برخورد نکردن با قسمت پایینی موتور شکل منحنی به خود میگیرد.
اکسل عقب محرک
وظیفه اصلی اکسل عقب محرک انتقال قدرت به چرخها و حرکت خودروهای تجاری و سنگین مانند کامیونها و اتوبوسها است که در مقالات قبلی درباره سیستم انتقال قدرت خودرو به طور کامل توضیح دادیم. بدنه اصلی این اکسل برای نصب پلوسها استفاده میشود. گاهی اوقات پیش میآید که بار وارد شده به اکسل به قدری زیاد است که یک اکسل نمیتواند حجم آن بار را تحمل کند؛ بنابراین از دو عدد اکسل به صورت جفتی استفاده میشود. در این مواقع ابتدا قدرت از طریق گاردان به محور اول وارد میشود و سپس بین محور اول و محور دوم تقسیم میشود.
اكسل مرده
همانطور که میدانید در وسایل نقلیه سنگین مانند کامیونها یا تریلیها که تعداد محور کمی دارند نیازی به انتقال قدرت با فرمان پذیری نیست در نتیجه از یک نوع اکسل ساده که تنها شامل یک بدنه به نام پوسته، اکسل سیستم ترمز و مجموعه ترمز است استفاده میشود. به این اکسل، اکسل مرده گفته میشود. در واقع میتوان گفت اکسل مرده برخلاف اکسلهای محرک یا فرمان پذیر هستند.
اکسل تعليق مستقل
بهطورکلی هر گونه حرکت در یک طرف چرخ خودرو، تاثیر زیادی بر حرکت طرف دوم خودرو نمیگذارد، زیرا اکسل و تعلیق در دو سمت خودرو از یکدیگر جدا و مستقل هستند. برای اینکه این حالت در خودروها به وجود بیاید، قطعات اکسل به عنوان اجزای سیستم تعلیق مانند میلههای تعادل و فنر عمل میکنند؛ بنابراین به این مجموعه اکسل تعلیق مستقل گفته میشود.
در حالت کلی دو نوع سیستم تعلیق مستقل وجود دارد. نوع اول آنها سیستمهایی است که ظرفیت تحمل بار کمتری دارند و به آنها مک فرسون گفته میشود. این سیستم تعلیق، بیشتر در خودروهای سواری سبک مورد استفاده قرار میگیرد. نوع دوم این سیستمها (double wishbone) نام دارد که میتوانند بار بیشتری را تحمل کنند؛ بنابراین در خودروهای سنگین مانند مینیبوس، کامیون و اتوبوس مورد استفاده قرار میگیرند. شما میتوانید انواع لوازم یدکی کامیون و لوازم یدکی ماشین سنگین اتوبوس را از فروشگاه تهران یکتا خریداری کنید.
علائم خرابی میل فرمان
از آنجایی که میل فرمان یکی از قطعات بسیار مهم در خودروها به شمار میرود؛ بنابراین مهم است که گاهی اوقات درستی کارکرد آنها را بررسی کنید و اگر یکی از نشانههای زیر را مشاهده کردید میتوانید بگویید که میل فرمان شما عملکرد درستی از خود نشان نمیدهد. برخی از علائم خرابی میل فرمان عبارتاند از:
- ایجاد سروصدا در خودرو
- سروصدا یا زنگ زدن در قسمت جلویی و احساس سستی در فرمان
- هنگام کار با اتومبیل خود احساس لرزش میکنید.
- خودروی شما در هنگام فعالیت نمیتواند به عقب جلو حرکت کند
- هنگامی که ماشین خود را روی دنده قرار میدهید، یک صدای بلند میشنوید.
اگر میخواهید میل فرمان خودروی شما دچار آسیب و یا تعویض نشود، کاری که میتوانید انجام دهید این است که سیستم فرمان، ترمزها، سیستم تعلیق و اجزای دیگر خودروی خود را حداقل سالی یکبار بهطورکلی بررسی کنید.
همچنین پیشنهاد میشود که سرویس دورهای خودرو خود را فراموش نکنید. با انجام این کارها میتوانید قبل از اینکه میل فرمان شما به طور کلی از بین برود یا دچار مشکلات جدی شود، آن را تعمیر کرده و همچنین هزینه کمتری را صرف کنید.
برای خرید دستگیره بیرون مایلر بر روی لینک کلیک کنید.
زمانی که میل فرمان جدا میشود چه اتفاقی میافتد ؟
- اگر انتهای میل فرمان جدا شود، وسیله نقلیه میتواند کنترل فرمان را از دست بدهد.
- اگر در کنار جاده یک وسیله نقلیه از کار افتاده را مشاهده کردهاید که چرخهای جلو در جهتهای مختلفی قرار دارند، احتمالاً یکی از میل فرمانها از هم جدا شده است.
- گرچه انتخاب روغن خودرو مناسب تاثیر زیادی در عملکرد گیربکس دارد، اما ربطی به میل فرمان ندارد و علائم مشکلات گیربکس را میتوان تشخیص داد و با علائم خرابی میل فرمان متفاوت است. با انواع گیربکس ماشین سنگین در این مقاله آشنا شوید.