درست است که موتورهای دیزل نیازی به شمع ندارند، اما شمع گرمکن در موتورهای دیزل کاربردهای زیادی دارد. بنابراین در ادامه میخواهیم درباره شمع گرمکن در موتور دیزل صحبت کنیم و کاربرد آن در موتورهای دیزل را بررسی کنیم، اما قبل از اینکه با شمع گرمکن و وظایف آن آشنا شویم بهتر است توضیح کوتاهی درباره موتورهای دیزلی بدهیم.
موتور دیزل چیست؟
پیشتر در تهران یکتا درباره اینکه موتور دیزل چگونه کار می کند؟ به طور کامل صحبت کردیم. موتورهای دیزلی نوعی از موتورهای درونسوز هستند که در آنها از چرخه دیزل برای ایجاد حرکت استفاده میشود و تفاوت اصلی که با دیگر موتورهای دیگر دارند این است که احتراق انجامشده در آنها در اثر تراکم سوخت به وجود میآید، به این معنی که در این موتورها عمل انفجار انجام نمیشود بلکه مخلوطی از هوا و سوخت در اثر تراکم بسیار زیاد متراکم میشوند.
در این موتورها برای سوختن سوخت، از حرارتهای بسیار زیاد استفاده میشود به این صورت که ابتدا دمای اتاقک احتراق بهشدت بالا میرود و پس از اینکه دما بهاندازه کافی بالا رفت، ماده سوختی با هوا مخلوط میشود.
برای خرید لوازم یدکی ماشین سنگین کلیک کنید.
شمع گرمکن در موتور دیزل
یعضی از موتورهای دیزل شمع گرمکن دارند. شمع گرمکن یک گرمکن الکتریکی کوچک است که در محفظه احتراق موتورهای دیزل نصب میشود تا محفظه احتراق را قبل از انجام فرآیند احتراق گرم کند. گرم شدن محفظه احتراق باعث میشود تا موتور بتواند در هوای سرد بهراحتی روشن شود.
بهطورکلی هنگامیکه موتور دیزل سرد است، منحنی کمپرس ممکن است دمای هوا را بهاندازه کافی برای سوزاندن سوخت افزایش ندهد؛ بنابراین در اینجا شمع گرمکن به کمک موتورهای دیزل میآید تا همانطور که گفته شد، محفظه احتراق را گرم کرده و موتور بتواند به راحتی روشن شود.
در حال حاضر شمع گرمکنها در موتورهای بزرگ خیلی کم استفاده میشوند. از جمله ویژگیهای شمع گرمکن میتوان به عمر طولانی، قیمت مناسب، استفاده از تکنولوژیهای مدرن در ساخت آنها، استفاده از دانش پیشرفته در ساخت قطعات به کار گرفته در آنها و انجام آزمایشهای تخصصی در داخل کارخانه بر روی محصول اشاره کرد.
وظیفه شمع گرمکن در موتور دیزل
در این قسمت لازم است تا کمی عمیقتر به وظیفه شمع گرمکن در موتور دیزل بپردازیم. همانطور که در بالا گفته شد، بهطورکلی شمع گرمکن قطعه کلیدی در موتور خودروها است که کاربرد آن ایجاد انفجار است. موتور ماشین هنگامی شروع به کار میکند که سوخت درون آن آتشگرفته یا بهاصطلاح منفجر شود، اما وظیفه شمع گرمکن در موتور دیزل چیست؟
در واقع هنگامیکه به ماشین خود بنزین میزنید و سپس استارت میزنید سوخت ماشین شما به وسیله مکش پمپ وارد موتور میشود. هنگامیکه سوخت وارد موتور میشود، پیستون با چرخش اولیه بالا میآیند و سوختی را که تزریقشده به شدت متراکم میکند هنگامیکه سوخت متراکم میشود شمع گرمکن که در قسمت سر سیلندر قرار گرفته به طور کامل در بنزین غرق میشود که این اتفاق باعث به وجود آمدن یک جرقه میشود این جرقه باعث متراکمتر شدن بنزین و در نتیجه انفجار آن میشود.
هنگامیکه انفجار رخ میدهد، پیستون به سمت پایین هل داده میشود. حرکت پیستون به سمت پایین باعث به حرکت در آمدن میللنگ و در نتیجه به کار افتادن موتور میشود؛ بنابراین به طور خلاصه شمع گرمکن در موتور دیزل نقش اشتعال و ایجاد انفجار را ایفا میکند.
برای خرید قطعات کامیون از معتبرترین فروشگاه لوازم یدکی ماشین سنگین کامیون روی لینک بزنید.
انواع شمع گرمکن در موتورهای دیزل
انواع مختلفی از شمع گرمکنها در موتورهای دیزل وجود دارد. یکی از مهمترین بحثها تفاوت میان پلاتینهای این شمعها با یکدیگر است. به طور مثال مهمترین بحث این است که شمع چند پلاتینه است. در حال حاضر شمعهای تک، ۲ و ۴ پلاتینه در بازار موجود هستند، اما سوالی که پیش میآید این است که این تعداد پلاتین چگونه در روند اشتعال تأثیر میگذارد؟
در واقع هنگامیکه سوخت متراکم میشود، شمع تک پلاتینه میتواند در یک جهت جرقه بزند. این موضوع باعث میشود تا اشتعال در سوخت از یک طرف شروع شود و در تمامی قسمتها ادامه پیدا کند. شمع دو پلاتینه این جرقه را در دو قسمت میزند که باعث خامسوزی کمتر و تولید شدن اشتعال زیاد میشود. بهطورمعمول اتفاقی که در شمعهای دو پلاتینه میافتد این است که سرعت انفجار آنها دو برابر شمعهای تک پلاتینه است و اما آخرین شمع یعنی شمعهای ۴ پلاتینه در خودروهای بسیار قدرتمند و سریع مانند بی ام، پورش، ویرون و... استفاده میشود. کاری که این شمعها انجام میدهند این است که سرعت اشتعال را ۴ برابر میکنند و مقدار خامسوزی را به صفر میرسانند. البته قیمت این شمعها نسبت به دو شمع دیگر بسیار بیشتر است.
بهترین شمع موتور چیست ؟
همانطور که گفته شد، بدون شک بهترین شمع گرمکن برای خودرو شمع چهار پلاتینه است. البته با توجه به قیمت بسیار زیادی که دارد در لوازمیدکیهای معمولی نمیتوان این نوع شمعها را پیدا کرد، اما اگر به دنبال شمع گرمکنی هستید که از نظر اقتصادی مقرونبهصرفه تر باشد، شمع دو پلاتینه گزینه مناسبی است و از شمع تک پلاتینه نیز عملکرد بهتری دارد.
در موتورهای دیزلی هم شمع به کار میرود؟
باید گفت در موتورهای دیزلی سوخت، نقش شمع را ایجاد میکند؛ بنابراین در این موتورها شمع کاربردی ندارد. به طور خلاصه اگر بخواهیم این موضوع را توضیح دهیم میتوان گفت در موتورهای دیزلی هنگامیکه پیستون به سمت بالا حرکت میکند، هوای داخل سیلندر به شدت متراکم میشود. در این حالت سوخت متراکم شده، به سرعت انفجار پیدا میکند که این اتفاق به وسیله انژکتورها انجام میشود و هیچ نیازی به شمع نیست.
اگر شمع موتور خراب شود چه اتفاقی میافتد؟
اگر بنا به هر دلیلی شمع گرمکن در موتورهای دیزلی خراب شود، موتور دیگر راه نمیافتد. درست است که سوخت در سیلندرها پر میشود، اما نکته مهم این است که به مرحله انفجار نمیرسد؛ بنابراین عملکرد موتور بسیار ضعیف شده و باعث خامسوزی میشود.
اگر شمع ماشین بشکند چه اتفاقی میافتد؟ و عمر آنها چقدر است؟
اگر شمع موتور بشکند یا خراب شود، پلاتینهای شمع در سیلندر میریزد و باعث تراشیدگی در سیلندر یا خرابی در پیستون میشود. این حالت باعث بوجود آمدن پرشهای سنگینی در موتور میشود که این پرش حتی روی کمکفنرها هم تاثیر میگذارد. شاید فکر کنید این موضوع ربطی به ایجاد پرش ندارد، اما میتواند حتی در عمر منیفولد اگزوز هم تاثیر داشته باشد.
در این حالت علاوه بر شمعها، قطعات موتور مانند سیلندر و پیستون نیز باید حتما تعویض شوند. عمر شمعها به طور معمول حدود یک سال است، اما اگر درست استفاده شود میتواند تا ۳ سال یا حتی ببشتر هم کار کند، اما به طور کلی عمر استاندارد شمعها یک سال است.