همه چیز درباره خنک کننده روغن موتور

کنترل دمای موتور اتومبیل و جذب گرمای اضافی آن از اهمیت بالایی برخوردار است و به عملکرد بهینه و افزایش طول عمر موتور کمک بسیاری می‌کند. خنک کننده روغن موتور یکی از قطعات حیاتی و کاربردی در سیستم موتور اتومبیل است که برای حذف حرارت اضافی موتورهای احتراق داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در خودروها یک موتور داغ وجود دارد که گرما را به روغن منتقل کرده و روغن نیز از طریق یک مبدل حرارتی عبور می کند. این مبدل حرارتی عموماً نوعی رادیاتور است که به آن سردکن روغن گفته می‌شود. پس از عبور روغن داغ از این قطعه و کاهش دمای آن، مجددا به گردش درمی‌آید تا دوباره بتواند گرمای موتور را جذب کند. بنابراین انجام صحیح این فرآیند بسیار حائز اهمیت است و ارتباط مستقیمی با عملکرد بهینه موتور اتومبیل دارد.

در ادامه این مطلب همه آنچه که باید درباره این قطعه مهم در خودرو بدانید را مورد بررسی قرار می‌دهیم و شما را با اهمیت و نحوه عملکرد سیستم خنک کننده روغن موتور آشنا خواهیم کرد. با تهران یکتا لوکس فروشی لوازم یدکی ماشین سنگین همراه باشید.

خنک کننده روغن موتور چیست؟

خنک ‌کننده روغن موتور یک قطعه مکانیکی در سیستم موتور خودرو است که وظیفه کاهش دمای روغن موتور را به منظور حفظ عملکرد بهینه موتور و افزایش عمر آن را بر عهده دارد. این قطعه به شکل یک رادیاتور کوچک است که در جلوی سیستم رادیاتور پایه آب قرار می‌گیرد. هنگامی که موتور در حال کار است، دمای روغن موتور به دلیل ایجاد اصطکاک میان قطعات و فعالیت‌های داخلی آن افزایش پیدا می‌کند. اگر دمای روغن موتور بیش از احد افزایش یابد، مشکلات جدی در عملکرد موتور به وجود می‌آید. بنابراین، خنک ‌کننده روغن موتور نقش مهمی را در کاهش دمای روغن و حفظ سلامت موتور ایفا می‌کند.

خنک ‌کننده روغن موتور یک مبدل حرارتی است که روغن موتور از طریق لوله‌های خنک‌ کننده عبور می‌دهد و دمای آن را با یک مایع خنک ‌کننده کاهش می‌دهد. این مایع معمولا آب است که به کمک یک پمپ خنک‌ کننده به روغن منتقل می‌شود و دمای آن را در حالت تعادل نگه می‌دارد تا موتور اتومبیل بدون جوش آوردن و یا سایر مشکلات مرتبط با افزایش دما بتواند به کار خود ادامه دهد.

برای خرید فن موتور ماشین سنگین از تهران یکتا، کلیک کنید.

نحوه عملکرد سیستم خنک کننده روغن موتور

همانطور که اشاره کردیم وظیفه اصلی سیستم خنک‌ کننده روغن موتور اتومبیل، کاهش دمای روغن موتور و حفظ عملکرد بهینه موتور است که این دو وظیفه را به سادگی انجام می‌دهد. روغن موتور از مخزن روغن خودرو گرفته می‌شود و سپس به سیلندرها و قطعات موتور پمپاژ می‌شود تا اصطکاک کمتری در موتور ایجاد شود و از سایش زیاد روغن نیز جلوگیری به عمل آید. اما به تدریج و در نتیجه گرمای تولید شده در موتور، دمای روغن افزایش می‌یابد که در این مرحله، سیستم خنک‌ کننده روغن وارد عمل می‌شود.

خنک ‌کننده روغن موتور یک مبدل حرارتی با لوله‌هایی است که روغن از طریق آن عبور می‌کند. این مبدل حرارتی با یک مایع خنک‌ کننده (معمولا آب) در تماس است و هنگامی که روغن با آب تماس پیدا می‌کند، دمای آن کاهش می‌یابد. سپس پمپ خنک ‌کننده، مایع خنک ‌کننده را به مبدل حرارتی انتقال می‌دهد تا دمای روغن کاهش پیدا کند. در نهایت، روغن موتور که دمای مناسب خود را بدست آورده است، مجددا به قطعات موتور ارسال می‌شود تا موتور در دمای مناسب خود کار کند. این سیستم با ایجاد یک تعادل حرارتی مداوم به حفظ دمای روغن موتور و افزایش دوام آن کمک بسیاری می‌کند.

برای خرید لوازم یدکی ماشین سنگین مینی بوس روی لینک کلیک کنید.

انواع خنک کننده روغن موتور

سیستم خنک کننده روغن موتور به طور کلی دارای دو مدل است که هریک از آنها به طریقی، دمای روغن موتور را کاهش داده و آن را در حالت تعادل نگه می‌دارند. انواع روغن خنک کننده موتور خودرو شامل:

خنک کننده روغن به آب

در این نوع خنک کننده روغن، مایع خنک کننده از یک مبدل حرارتی و برخی از قطعات عبور می کند که یا با افزودن گرما به روغن سرد و یا گرفتن گرما از روغن داغ، به خنک شدن روغن موتور کمک خواهد کرد.

خنک کننده روغن به هوا

این مدل نیز رادیاتور کوچکی است که روغن موتور را قادر می سازد تا به طور مستقیم از هوای محیط و از فن‌های خنک کننده، دمای خود را کاهش دهد . اکثر خنک‌ کننده‌های این مدل از طریق یک سوپاپ کار می کنند که این قطعه از عبور روغن موتور از سیستم خنک کننده، بدون رسیدن به دمای مطلوب جلوگیری به عمل می‌آورد.

مطالعه کنید: انواع فن کلاچ خودرو سنگین

علائم خرابی خنک کننده روغن موتور

همانطور که اشاره کردیم، روغن موتور یکی از اجزای حیاتی در سیستم موتور اتومبیل است که وجود نقص فنی و یا خراب بودن آن می‌تواند آسیب جدی به موتور وارد کند. از این رو باید با برخی علائم اصلی و رایج خرابی آن آشنا باشید تا در صورت مشاهده آنها سریعا به مکانیک مراجعه کرده و مشکل را برطرف نمایید. برخی از اصلی‌ترین علائم خرابی سیستم خنک کننده روغن موتور اتومبیل شامل:

افزایش دمای موتور

یکی از علائم رایج خرابی خنک ‌کننده روغن موتور، افزایش ناگهانی دمای موتور است. اگر موتور اتومبیل دارای گرمای بیش از حد باشد و پس از شروع به کار سریعا گرم می‌شود، احتمالا سیستم خنک ‌کننده روغن اتومبیل دارای مشکل است.

نشت روغن

اگر سیستم خنک‌ کننده منجر به کاهش میزان روغن در سیستم و در نتیجه افزایش دمای موتور ‌شود، نشتی روغن اتفاق می‌افتد. در صورت مشاهده نشت‌ روغن در زیر اتومبیل خود باید فورا نسبت به تعمیر و یا تعویض قطعات خنک‌ کننده موتور اقدام نمایید.

برای خرید فن اسپیشال بر روی لینک کلیک کنید.

وجود روغن در سیستم خنک کننده

روغن موجود در آداپتور خنک کننده گاهی مواقع ممکن است به صورت داخلی خراب شود؛ زیرا در این صورت فشار روغن بیشتر از فشار سیستم خنک کننده است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که روغن در هنگام روشن بودن موتور وارد سیستم خنک کننده شود که در این موقعیت، روغن کاری صورت نمی گیرد. این نشانه در صورت عدم رسیدگی به موقع، آسیب شدیدی به موتور وارد می‌کند.

نشت مایع خنک کننده موتور از خنک کننده روغن

این نشانه نیز مشابه نشت روغن است که از خرابی خنک کننده خارجی روغن در خارج کردن تمام مایع خنک کننده از موتور ناشی می‌شود. نشستی مایع خنک کننده موتور در صورت عدم رسیدگی منجر به افزایش بیش از حد دمای موتور خواهد شد.

عدم عملکرد صحیح ترموستات

ترموستات نامناسب موجب گرم شدن یا سرد شدن بیش از حد موتور می‌شود. ترموستات قطعه‌ای است که جریان روغن به داخل خنک کننده که در دمای خاصی از روغن باز می‌شود را کاملا کنترل می‌کند. اگر ترموستات در هنگام بسته شدن از کار بیفتد، گرمای بیش از حد اتفاق می افتد؛ زیرا گردش روغن متوقف می‌شود. اما اگر ترموستات در حالت باز از کار بیفتد، عمل خنک‌ کردن اتفاق می‌افتد زیرا روغن به طور مداوم و بدون جذب گرما در جریان است. در صورت مشاهده این علائم و عدم عملکرد صحیح ترموستات اتومبیل حتما نسبت به تعمیر آن اقدام نمایید.

مطالعه بیشتر: بهترین روغن موتور دیزلی

کاهش میزان روغن

در برخی موارد نیز خرابی خنک ‌کننده روغن موتور می‌تواند منجر به تبخیر روغن و کاهش میزان استاندارد آن شود که این فرآیند موجب کاهش فشار روغن و در نتیجه آسیب به موتور خواهد شد.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید تا مشکل خنک ‌کننده روغن موتور سریعا برطرف شده و از ایجاد مشکلات بزرگ‌تر و آسیب جدی به موتور جلوگیری شود.

زمان مناسب تعویض روغن خنک کننده موتور

تعویض خنک ‌کننده روغن موتور بخش مهمی از برنامه نگهداری از خودرو است که باید مانند سایر قطعات و اجزای اتومبیل به صورت دوره‌ای مورد بررسی قرار گیرد و در زمان مناسب نیز تعویض شود. زمان مناسب برای تعویض روغن خنک‌ کننده موتور به نوع خودرو و نوع روغن خنک ‌کننده موتور آن بستگی دارد. این بازه زمان ممکن است بر اساس مدل و سال تولید خودرو و همچنین دستورالعمل تولید کننده آن متغیر باشد. با این حال، معمولا توصیه می‌شود که خنک ‌کننده روغن موتور را هر 2 الی 5 سال یا به ازای هر 50,000 تا 80,000 کیلومتر تعویض کنید.

مطالعه بیشتر: انواع روغن موتور ماشین

جمع بندی

ما در این مطلب سیستم خنک کننده روغن موتور را مورد بررسی قرار داده و شما را با نحوه عملکرد آن نیز آشنا کردیم. همانطور که خواندید، خنک کننده روغن موتور یکی از اجزای مهم و ضروری سیستم موتور خودرو است که دمای روغن موتور را در حالت استاندارد حفظ کرده و از گرم شدن بیش از حد آن و در نتیجه افزایش دمای موتور جلوگیری خواهد کرد. این قطعه گرمای اضافی موتور را تخلیه کرده و مانع آسیب رسیدن به سایر قطعات مرتبط می‌شود. بنابراین نقش مهمی را در عملکرد بهینه موتور خودرو و حفظ سلامت آن ایفا می‌کند.