در این مقاله قصد داریم به بررسی علل اختلال در تنظیم فرمان ماشین بپردازیم. تنظیم صحیح فرمان یا اندازه مناسب آن امری بسیار حیاتی در کارکرد صحیح محسوب می‌شود و نیاز به دقت و توجه خاصی دارد. در ادامه و پس از توضیح کوتاهی درباره سیستم فرمان، اهمیت تنظیم و اندازه مناسب فرمان و علل اختلال در این تنظیمات را به شما مخاطبان عزیز توضیح خواهیم داد.
خرید انواع لوازم یدکی کامیون از فروشگاه لوازم یدکی کامیون تهران یکتا
آشنایی با تنظیم فرمان خودرو
شاید برایتان سوال باشد که تنظیم فرمان خودرو چیست؟ در واقع می‌توان گفت، تنظیم فرمان ماشین به معنای تعیین فاصله داخلی بین قسمت جلو و عقب چرخ‌های جلوی اتومبیل است. به عبارت دیگر، این تنظیم به برابری اندازه دهانه جلو و عقب چرخ‌ها اشاره دارد و در کنترل اتومبیل، به ویژه در سرعت‌های بالا، تأثیر چشم‌گیری خواهد داشت.
از طرفی فرمان، هنگامی که راننده فرمان خودرو را چرخانده، از طریق اجزای مختلف سیستم به حرکت افقی تبدیل شده و به چرخ‌ها منتقل می‌شود. انواع مختلفی از سیستم فرمان وجود دارد و بسته به نوع آن، عملکرد متفاوتی خواهند داشت.
عدم تنظیم فرمان چه تبعاتی دارد؟
تنظیم صحیح فرمان در کنترل و مدیریت اتومبیل، به ویژه در شرایط جاده، تأثیر زیادی دارد و عدم تنظیم آن می‌تواند منجر به سایش غیرهمسطح لاستیک‌های جلوی اتومبیل در مدت کوتاهی شود.
برای درک بهتر اهمیت تنظیم صحیح فرمان، باید بدانید که عدم تنظیم مناسب می‌تواند در سرعت‌های بالا حتی در یک مسیر راست، باعث واژگونی اتومبیل شود. همچنین، در سرعت‌های کم، می‌تواند باعث دشواری در کنترل خودرو هنگام پیچیدن شود و مقاومت در برابر بازگشت فرمان پس از پیچ‌های با شکل U افزایش یابد.
توجه کنید که تأثیر عدم تنظیم فرمان در خودروهایی که از سیستم هیدرولیک برخوردار نیستند، به وضوح قابل تشخیص است. در عین حال، در خودروهای دارای فرمان هیدرولیک، تشخیص نبودن تنظیم فرمان حین رانندگی نیاز به تجربه و دقت بالایی دارد. به عنوان مثال، زمانی که با خودرو در یک مسیر راست حرکت می‌کنید ولی فرمان (غربیلک) خودرو در مرکز وسط قرار ندارد، این یکی از نمادهای عدم تطابق زوایا و نقص در تنظیم فرمان است. (برای اینکه اطلاعات بیشتری درباره علت سفت شدن فرمان هیدرولیک بدانید توصیه می کنیم مقاله مرتبط با آن را در تهران یکتا مطالعه کنید.)
![تنظیم فرمان ماشین]()
آشنایی با اجزای سیستم فرمان خودرو
اجزای سیستم فرمان از قطعات اساسی زیر تشکیل شده‌اند:
غربیلک فرمان
این قسمت اولین عنصر در ساختار سیستم فرمان است و با چرخش آن توسط راننده، جهت حرکت خودرو مشخص می‌شود.
ستون فرمان یا میل فرمان
میل فرمان به عنوان واسطه بین غربیلک و جعبه‌فرمان عمل می‌کند و حرکت غربیلک را به جعبه فرمان منتقل می‌سازد.
جعبه فرمان
می‌توان جعبه فرمان را به عنوان حیاتی‌ترین بخش سیستم فرمان دانست، زیرا وظیفه افزایش گشتاور اعمالی و تبدیل حرکت دورانی فرمان به حرکت خطی را بر عهده دارد. (برای دانستن علائم خرابی جعبه فرمان ماشین سنگین روی لینک بزنید.)
اهرم‌بندی فرمان
این بخش شامل قطعاتی همچون شغال‌دست، سگ‌دست، پیتمن و... می‌شود و در انتقال حرکت فرمان به چرخ دخیل است.
تعریف میزان بودن فرمان
اصلی‌ترین مبحث در حوزه رانندگی ایمن، میزان بودن فرمان و تنظیم فرمان ماشین است. به معنای دقیق‌تر فاصله بین قسمت جلویی و عقبی چرخ‌های جلو، به عنوان میزان فرمان شناخته می‌شود. درصورتی که این فاصله در دهانه جلو و عقب چرخ‌ها یکسان نباشد، به اصطلاح فرمان میزان و تنظیم نبوده و الزاماً نیاز به تنظیمات مجدد دارد. مقدار این فاصله بر اساس دستورالعمل‌های مختلف شرکت‌ها متغیر است و اصولاً بین 3 تا 8 میلی‌متر قرار دارد.
حال، در طول زمان و با در نظر گرفتن نحوه رانندگی و صدماتی که به خودرو وارد می‌شود، زوایای چرخ‌ها به هم خورده و باعث کاهش عملکرد ایده‌آل خودرو می‌شود. از جمله نشاهن‌های این وضعیت می‌توان به کشیده شدن فرمان به یک جهت، ساییدگی لاستیک‌ها و عدم تعادل خودرو در سرعت‌های بالا اشاره کرد. در صورتی که فرمان میزان نبودن را نشان دهد، غربیلک فرمان در مسیر مستقیم قرار نمی‌گیرد و به عبارت دیگر، این امر به عنوان یک نمایانگر ساده‌تر برای تشخیص میزان نبودن فرمان مطرح می‌شود.
![علت تنظیم نبودن فرمان خودرو]()
دلایل اختلال در میزان فرمان
علت تنظیم نبودن فرمان خودرو و افتادن میزان فرمان به دلایل متعددی رخ می‌دهد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر است:
وقوع تصادفات شدید
حوادث خطرناک می‌توانند آثار جبران‌ناپذیری بر سیستم فرمان گذارند.
رفتار نادرست در رانندگی
استفاده نادرست از خودرو، به ویژه با سرعت بالا، می‌تواند سبب مشکلات جدی در عملکرد فرمان شود.
عدم تنظیم صحیح از ابتدا
نادرستی در تنظیمات اولیه سیستم فرمان از زمان شروع ممکن است به بهم خوردن آن منجر شود.
وجود موانع و ناهمواری‌ها در مسیر
حضور عوارض و ناهمواری‌ها در خیابان‌ها و جاده‌ها ممکن است تأثیر منفی بر کارکرد فرمان داشته باشد.
خسارات در جلوبندی
صدمات وارد شده به قسمت جلوبندی ماشین ممکن است باعث بهم خوردن میزان فرمان گردد.
علائم و نشانه میزان نبودن فرمان
علائم میزان نبودن فرمان در اتومبیل‌ها متنوع و متفاوت هستند. به طور کلی، غربیلک فرمان باید در مسیرهای صاف و بزرگراه‌ها به صورت کاملاً صاف و تراز قرار گیرد. حتی کوچک‌ترین تغییر در میزان فرمان می‌تواند به تغییر در وضعیت غربیلک فرمان منجر شود. برخی از نشانه‌های نبودن تنظیم صحیح فرمان عبارتند از:
- غربیلک فرمان کمی به سمت چپ یا راست مایل بودن بعد از تنظیم فرمان
- تغییر در وضعیت غربیلک پس از عبور از چاله یا دست انداز
تغییر در وضعیت پیشین غربیلک نشان‌دهنده تغییر در تنظیم فرمان است، به‌ویژه اگر میزان باد لاستیک‌ها ثابت باشد. به‌عنوان مثال، اگر پس از تنظیم فرمان، غربیلک به سمت چپ یا راست مایل باشد و سپس پس از عبور از چاله یا دست‌انداز، تراز شود، این تغییر نشان‌دهنده خروج از تنظیم میزان فرمان می‌باشد.
مطالعه بیشتر: علت کشیده شدن فرمان ماشین سنگین به سمت راننده
چگونگی تنظیم فرمان خودرو
شاید برای شما نیز سوال باشد که تنظیم فرمان خودرو چگونه است؟ و چه زمانی میزان فرمان لازم است؟
برای بازگرداندن فرمان خودرو به حالت نرمال و جلوگیری از وجود خطا، بهتر است به کارگاه مکانیکی و تعمیرگاه مناسب مراجعه نمایید. این اقدام با استفاده از دستگاه لیزری اختصاصی انجام می‌شود که با آن زاویه کمبر شناسایی شده و توسط مکانیک به مقدار صفر تنظیم می‌شود.
![علائم میزان نبودن فرمان]()
اندازه‌گیری دهانه چرخ (تو) نیز به اندازه‌گیری زاویه بین چرخ و محور اصلی اتومبیل، به طور خلاصه واصل، می‌پردازد. این پارامتر می‌تواند به سمت داخل (تو داخلی) یا به سمت خارج (تو خارجی) باشد.
درجاگیری انحراف (کمبر) نیز زاویه بین محور عمودی چرخ و محور عمودی اتومبیل را نشان می‌دهد. این پارامتر به صورت مثبت یا منفی تعریف می‌شود.
کلام پایانی
در پایان، بهتر است همواره به تنظیم فرمان ماشین به طور منظم توجه کنید؛ زیرا این امر نقش حیاتی در ایمنی و عملکرد صحیح و خوب خودرو دارد. بهترین راه حل این است که در صورت لزوم، به مراکز مختصص و معتبر مراجعه کرده و تنظیمات لازم را اعمال کنیم تا رانندگی با اطمینان و ایمنی بیشتری صورت گیرد. تهران یکتا در این زمینه آماده ارائه خدمات به شما است.