یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین قطعاتی که در هر خودرویی به کار گرفته می‌شود، تسمه تایم است. این قطعه در صورت خرابی و یا معیوب بودن مانند بسیاری از قطعات دیگر باید مورد تعویض قرار گیرد؛ بنابراین شما به عنوان یک راننده موظف هستید تا در نگهداری و تعویض این قطعه نهایت دقت و حساسیت را به خرج دهید. زیرا در صورت پاره شدن تسمه تایم ناچارید هزینه‌های زیادی را صرف تعمیر یا تعویض آن کنید. اما سوالی که پیش می‌آید این است که چه زمانی باید تسمه تایم را تعویض کرد؟ از آنجایی که این سوال ذهن خیلی از افراد را مشغول کرده؛ بنابراین در ادامه می‌خواهیم درباره تعویض تسمه تایم و خطر پاره شدن تسمه تایم صحبت کنیم.
تسمه تایم چیست؟
تسمه تایم یک قطعه لاستیکی است که بر روی آن تعداد زیادی دندانه وجود دارد و محل نصب آن بر روی میل سوپاپ و پول‌های میل لنگ است. اندازه تسمه تایم و دندانه‌های روی آن به نوع خودرو بستگی دارد. در واقع باید گفت بدون تسمه تایم، خودرو نمی‌تواند روشن شود و حتی موتور خودرو نیز نمی‌تواند به حرکت درآید.
زمان‌بندی عملکرد میل‌سوپاپ‌ها توسط تسمه تایم انجام می‌شود و به این صورت است که با هر دو دور چرخش میل لنگ، میل سوپاپ یک‌بار می‌چرخد. یعنی تعداد دفعاتی که میل سوپاپ می‌چرخد نیم دور کمتر از چرخش میل لنگ است. در برخی از خودروها از زنجیری به نام زنجیر تایم به جای تسمه تایم استفاده می‌شود. هر کدام از این قطعات مزایا و معایب خاص خود را دارند. به طور مثال زنجیر تایم در مقایسه با تسمه تایم از عمر طولانی‌تری برخوردار است به این صورت که عمر آن وابسته به عمر پیشرانه موتور است، اما از طرفی دیگر تسمه تایم با توجه به لاستیکی بودن خود طول عمر مشخصی دارد و باید حتماً تعویض شود.
![پاره شدن تسمه تایم]()
خطر پارگی تسمه تایم
اگر تسمه تایم‌ها به موقع تعویض نشوند، امکان پارگی در آن‌ها وجود دارد. پاره شدن تسمه تایم‌ها می‌تواند خسارت‌های زیادی را برای راننده خودرو و خودرو به همراه داشته باشد. پس از پاره شدن تسمه تایم اولین قطعه‌ای که دچار آسیب بسیار جدی می‌شود سوپاپ‌ها هستند. سوپاپ‌ها و پیستون‌ها در داخل سیلندر قرار گرفته‌اند و بر اساس زمان‌بندی میل سوپاپ و چرخش میل لنگ با یکدیگر برخوردی ندارند، اما در صورتی که تسمه تایم پاره شود این زمان‌بندی به هم می‌ریزد. در نتیجه سوپاپ‌ها و پیستون‌ها هم‌زمان با یکدیگر برخورد می‌کنند. این برخورد در نهایت باعث خراب شدن سوپاپ‌ها و اختلال در عملکرد خودرو می‌شود.
بیشتر بخوانید: علت خرابی دینام ماشین چیست؟
در واقع باید گفت کج شدن و خراب شدن سوپاپ‌ها کمترین هزینه‌ای است که خرابی تسمه تایم می‌تواند برای خودرو ایجاد کند. اگر دور موتور خودرو شما بالا باشد و تسمه تایم دچار پارگی شود، حتی می‌تواند در نهایت به قطعات دیگر نیز آسیب بزند. در برخی دیگر از خودروها مانند پژو این نوع آسیب‌دیدگی‌ها بیشتر است. در خودروهای دیگری مانند پرایدهای مدل پایین بر عکس پژوها پاره شدن تسمه تایم هیچ مشکلی به وجود نمی‌آورد و فقط خودرو به صورت ناگهانی خاموش می‌شود که دلیل آن هم کوتاه بودن شاتون‌ها است که به سوپاپ‌ها نمی‌رسند.
زمان تعویض تسمه تایم
تعویض تسمه تایم بستگی به کارکرد و عملکرد خودروی شما دارد و به این صورت نیست که بگوییم این قطعه در تمامی خودروها باید در زمان مشخصی تعویض شود، زیرا کارکرد هر خودرویی با دیگری متفاوت است. اما به طور معمول هنگامی‌که کارکرد خودروی شما به ۶۰ هزار کیلومتر می‌رسد بهتر است که تسمه تایم را تعویض کنید.
البته باید به این نکته توجه داشته باشید که تنها کیلومتر خودرو ملاک مناسبی برای تعویض این قطعه نیست، زیرا ممکن است خودرو چندین سال متوالی کار نکرده باشد. در این صورت زمان تعویض تسمه تایم گذشته است و باید حتما تعویض گردد. به طور معمول از هنگامی‌که تسمه تایم را نصب می‌کنید، باید ۳ تا ۵ سال بگذرد و سپس اقدام به تعویض آن‌ها کنید. پس از تعویض این قطعه باید هم به مقدار کیلومتری که خودرو کارکرده و هم به مدت‌زمان تعیین‌شده توجه کنید.
بیشتر بخوانید: با انواع تسمه ماشین سنگین آشنا شوید.
نکته دیگری که به آن باید توجه داشته باشید این است که گاهی اوقات لازم است تا تسمه تایم زودتر از زمان اعلام شده توسط شرکت خودروسازی تعویض شود. در واقع می‌توان گفت علائمی وجود دارد که مشخص می‌کند تسمه تایم خودرو شما احتیاج به تعویض دارد.
یکی از این علائم می‌تواند استارت نخوردن ماشین باشد. هنگامی‌که شما استارت می‌زنید در واقع میل لنگ به گردش درمی‌آید و بعد از آن چرخه احتراق موتور خودرو اتفاق می‌افتد که باعث روشن شدن موتور می‌شود. در نتیجه هنگامی‌که تسمه تایم به درستی کار نکند اتومبیل روشن نخواهد شد.
بهتر است هنگامی‌که تسمه تایم خودرو را تعویض می‌کنید، بلبرینگ تایم را نیز تعویض کنید. درست است که بلبرینگ طول عمر بیشتری نسبت به تسمه تایم دارد، اما بهتر است که همراه با تسمه این قطعه را نیز تعویض کنید. معمولاً به ازای هر ۱۰۰ هزار کیلومتر حرکت، بلبرینگ تایم باید حتماً تعویض شود .خراب شدن بلبرینگ‌ها می‌تواند خساراتی مشابه خرابی تسمه تایم به همراه داشته باشد.
از کجا بفهمیم تسمه تایم نیاز به تعویض دارد؟
مانند بسیاری از قطعات دیگر هنگامی‌که تسمه تایم‌ها با مشکلی روبرو شوند، علائمی از خود بروز می‌دهند. وجود این علائم به راننده خودرو نشان می‌دهد که تسمه تایم معیوب شده و احتیاج به تعویض دارد. متداول‌ترین نشانه‌هایی که می‌توان از روی آن‌ها خراب شدن تسمه تایم را تشخیص داد عبارت‌اند از:
مشکلات اگزوز
یکی از اولین علائمی که مشخص می‌کند تسمه تایم دچار ایراد شده، مشکلات مربوط به اگزوز است. به طور مثال ممکن است اگزوز بیش‌ازحد دود کند، زیرا هنگامی‌که تسمه تایم معیوب باشد موتور نیاز دارد تا برای به حرکت درآوردن قطعات خود تلاش بیشتری کند. در نتیجه فشار بیشتری بر روی آن وارد می‌شود و به همین علت است که دود زیادی از اگزوز خارج خواهد شد.
![علائم خرابی تسمه تایم]()
مشکلات استارت و حرکت
از آنجایی که تسمه تایم‌ها یکی از قطعات مهم خودرو هستند که به صورت کاملاً دقیق طراحی‌شده‌اند، باید همیشه تنظیم باشند تا بتوانند به ازای هر بار چرخیدن میل بادامک‌ها دو بار میل لنگ را بچرخانند؛ بنابراین مشکلات استارت و حرکت می‌تواند نشانه دیگری از خراب بودن تسمه تایم باشد.
متناسب با زمان حرکت پیستون‌ها، دریچه‌ها می‌توانند باز و بسته شوند در نتیجه اگر زمان‌بندی این چرخه به هر دلیلی به هم بریزد و تعادل از تنظیم خارج‌شود، همین موضوع باعث می‌شود تا عمل استارت خوردن خودرو به درستی انجام نشود.
از بین رفتن دندانه‌ها
تسمه تایم باید به ازای هر ۶۰ هزار کیلومتر حرکت عوض شود، اما در برخی از وسایل نقلیه دیگر این عدد می‌تواند حتی تا ۱۱۰ هزار کیلومتر نیز متغیر باشد. هنگامی‌که تسمه تایم‌ها به مقدار کافی کار می‌کنند خوردگی و فرسایش در دندانه آن‌ها به وجود می‌آید.
دور موتور بد عمل می‌کند
اگر هنگام رانندگی کردن با خودرویتان متوجه شدید که موتور تنظیم نیست و عملکرد درستی از خود نشان نمی‌دهد و یا دور موتور به دو تا چهار هزار رسیده، لازم است تا حتماً تسمه تایم را چک کنید زیرا در صورتی که تسمه تایم معیوب شده باشد خودرو شما شروع به لرزش و ارتعاش می‌کند؛ بنابراین هنگام شتاب، دور موتور بالاتر می‌رود که این می‌تواند نشانه از بین رفتن دندانه‌های تسمه تایم باشد.
![خطر پارگی تسمه تایم]()
نکات مهمی که درباره تسمه تایم باید بدانید
- از قرار دادن جعبه ابزار و وسایل سنگین بر روی تسمه تایم خودداری کنید.
- از تا خوردن تسمه تایم جلوگیری کنید.
- تسمه تایم‌ها باید به طور مرتب چک شوند و در بین فاصله‌های زمانی خاصی تعویض شوند.
- تسمه تایم نباید هیچ‌گونه شکستگی، ترک پریدگی لب دندان‌ها و جدایی لایه‌ها در سطح خود داشته باشد.
- ظاهر تمامی دندانه‌های تسمه تایم باید کاملاً سالم باشد و در صورتی که پریدگی، ترک یا خوردگی در آن‌ها مشاهده کردید لازم است تا آن‌ها را تعویض کنید.
- در هنگام تعویض تسمه تایم‌ها باید در صورت امکان، قطعات دیگری مانند هرزگردها و واترپمپ را نیز تعویض کنید زیرا در صورتی که این قطعات خراب باشند می‌توانند بار دیگر به خراب شدن تسمه تایم منجر شود.
![بهترین زمان تعویض تسمه تایم]()
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم درباره زمان تعویض تسمه تایم و نکات مربوط به آن صحبت کنیم. به طور کلی باید بگوییم که شما به عنوان راننده یک خودرو موظفید تا رسیدگی و نگهداری به تسمه تایم را جدی بگیرید، زیرا همان‌طور که متوجه شدید تعویض نکردن این قطعه می‌تواند باعث پارگی شود و در نتیجه خسارت‌های زیادی را برای شما به همراه داشته باشد.
اگر شما راننده خودرو هستید و به دنبال قطعات خودروی با کیفیت می‌گردید، پیشنهاد ما به شما این است که حتماً به سایت تهران یکتا سر بزنید. فروشگاه تهران یکتا توانسته با تولید قطعات مورد نیاز انواع خودروها مانند خودروهای سواری، خودروهای سنگین، خودروهای نیمه سنگین و... و فروش لوازم یدکی ماشین سنگین نیازهای مشتریان خود را به طور کامل برآورده کند. همچنین فروشگاه تهران یکتا می‌تواند به تمامی نمایندگی‌ها، رانندگان، فنی کاران و قطعه فروشان خودروهای سنگین قطعات و خدمات مورد نیاز آن‌ها را در کمترین زمان ممکن تأمین کند.