در خودروهای هیبریدی و بنزینی از سیستمهایی به نام سیستم جرقه زنی خودرو استفاده میشود. این سیستم جرقههایی را با فاصله تعیین شده از یکدیگر ایجاد میکند. همانطور که میدانید، عمل احتراق در موتور خودروها نیاز به ایجاد جرقه دارد و تا زمانی که جرقه وجود نداشته باشد خودرو نمیتواند به حرکت درآید. این جرقه در واقع نقش بسیار مهمی در قدرت گرفتن خودرو و کار کردن آن دارد. دیر، زود و یا ناقص ایجاد شدن جرقه باعث میشود تا موتور نتواند به خوبی کار خود را انجام دهد و در نتیجه خودرو دچار مشکل شود.
سیستم جرقه زنی خودرو را بخشی از سیستم برق به خودرو میدانند. این سیستم از دینام، باتری، فیوزها، مدارهای الکتریکی، سیستم جرقه زنی و... تشکیل میشود. برای اینکه بتوانید بهتر این سیستم را درک کنید در ادامه میخواهیم درباره انواع سیستم جرقه زنی خودرو و نحوه کارکرد آن صحبت کنیم پس با ما همراه شوید.
برای خرید لوازم یدکی کامیون و قطعات جانبی اتوبوس با تهران یکتا همراه باشید.
موتور و سیستم جرقهزنی چطور کار میکند؟
در ابتدا بیایید کمی با عملکرد سیستم جرقه زنی خودرو آشنا شویم. کلیت و کارکرد موتورها به این صورت است که ترکیب بخار بنزین و هوا وارد سیلندرها شده و پس از انفجار نیرویی ایجاد میشود. این نیرو میتواند پیستونهایی که در سیلندرها وجود دارند را حرکت دهد. این پیستونها باید به صورتی حرکت کنند که حالت رفت و برگشتی داشته باشند و بتوانند یک حرکت مداوم را شکل دهند. در نهایت این حرکت به وسیله سامانههای دیگر خودرو به چرخ انتقال پیدا میکند و باعث به حرکت درآوردن خودرو میشود. اینجاست که سیستم جرقه زنی وارد عمل میشود و تأثیر بسزای خود را نشان میدهد.
سیستم جرقه زنی خودرو در ایجاد انفجارهای داخل سیلندر نقش بسیار مهمی دارد. به این خاطر که به واسطه جرقههای ایجاد شده به وسیله این فرآیند است که در نهایت این انفجار رخ داده و واکنشهای شیمیایی به فیزیکی تبدیل میشوند. به عبارتی سادهتر اگر این جرقهها نباشند، خبری از حرکت خودرو هم نخواهد شد. در واقع این سیستم جرقه زنی است که با ایجاد جرقه باعث منفجر شدن مخلوط متراکم شده هوا و بنزین در موتورها میشود. البته این انفجار باید در هر کدام از سیلندر در لحظه مناسب خود انجام شود.
اجزای سیستم جرقه زنی خودرو
بدون شک هر سیستمی از بخشهای متعدد و پیچیدهای تشکیل میشود. سیستم جرقه زنی هم از این قاعده مستثنی نیست و قسمتهای گوناگونی دارد. به طور کلی سیستم جرقه زنی دارای پنج بخش بزرگ و اصلی شامل وایر شمعها، شمع خودرو، کوئل خودرو، دلکو خودرو و کامپیوتر خودرو است.
وظیفه کویل در سیستم جرقه زنی خودرو چیست؟
سوال اصلی که پیش میآید این است که ولتاژ مورد نیاز برای جرقه زدن یا تخلیه الکتریکی از کجا تأمین میشود؟ این موضوع به عهده قطعهای به نام کوئل است. این قطعه برق ۱۲ ولتی خودرو را از دینام یا باتری گرفته و آن را به ولتاژ بالا از ۳۰ تا ۱٠٠ هزار ولت میرساند. بنابراین ایجاد ولتاژ مثبت بالا و اختلاف آن با ولتاژ منفی باعث ایجاد جرقه زنی میشود.
کویل از دو سیم پیچ اولیه و ثانویه تشکیل میشود که سیم پیچ ثانویه نسبت به سیم پیچ اولیه دورهای بیشتری دارد. در واقع کارکرد این قطعه شاید شما را به یاد کارکرد آهنربا بیندازد. البته در کنار این نکات گفته شده این قطعه کارکرد القاگری هم دارد که باعث میشود در نهایت ولتاژ تولیدی بیشتر شود.
انواع سیستم جرقه زنی خودرو
سیستم جرقه زنی انواع مختلفی دارد که لازم است با آنها آشنا شوید. از جمله انواع این سیستم عبارتاند از:
سیستم جرقه زنی خودرو انژکتوری
فرایند جرقه زنی در خودروهای انژکتوری سادهتر است و کامپیوتر یا ECU اتومبیل این وظیفه را بر عهده میگیرد. به این صورت که ابتدا موقعیت میللنگها به وسیله سنسور شناسایی شده و پس از آن با بررسی کردن اطلاعات، کامپیوتر فرمان جرقه زنی را صادر میکند. در واقع خودروهای انژکتوری فاقد دلکو هستند و به جای آنها از سانسورهایی برای دریافت اطلاعات استفاده میشود.
از جمله دیگر تفاوتهای خودروهای انژکتوری با کاربراتوری که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت میتوان به تفاوت قطعه کویل در خودروهای انژکتوری با خودروهای کاربراتوری اشاره کرد. از طرفی دیگر ECU خودروهای انژکتوری مقدار پاشش سوخت انژکتورها و زمان بندی آنها را تنظیم میکند.
بیشتر بخوانید: عیب یابی موتور دیزل
سیستم جرقه زنی خودرو کاربراتوری
در خودروهای کاربراتوری قطعهای به نام دلکو وجود دارد. این قطعه کنترل زمان جرقه زنی را بر دوش دارد. به این صورت که برق از کوئل خارج میشود و به ورودی دلکو میرسد. پس از آن به وسیله چند خروجی به سیلندر انتقال داده میشود. تعداد خروجیها با تعداد سیلندرها برابر است. وظیفه خروجیها انتقال جرقه به سیلندر در زمان تعیین شده است. در نتیجه میتوان گفت یکی از مهمترین وظایف دلکو این است که باید جرقه را از کویل بگیرد و بین سیلندرها آن را پخش کند.
انتهای دلکو به میل لنگ موتور مرتبط میشود. میل لنگ میچرخد و حرکت آن به چکش برق در دلکو میرسد. در طی این فرایند یک مونتاژ مثبت تولید شده که میان سیلندرها توزیع میشود. از جمله دیگر اجزای دلکو میتوان به پلاتین و خازن اشاره کرد که به پایانه منفی کوئل متصل هستند. نکتهای که باید در نظر داشته باشید این است که این سیستم فقط مخصوص خودروهای قدیمی بوده و بر روی خودروهای جدید نصب نمیشود.
عیب یابی سیستم جرقه زنی خودرو
سیستم جرقه زنی خودرو مانند دیگر قطعات و سیستمهای خودرو گاهی اوقات دچار مشکلاتی میشود. در نتیجه عیب یابی سیستم جرقه زنی خودرو اهمیت بسزایی دارد .از آنجایی که کویل یکی از اصلیترین قطعات در سیستم جرقه زنی است در نتیجه خرابی این سیستم به احتمال بسیار زیاد به خرابی این قطعه مربوط میشود. از جمله نشانههای خراب شدن سیستم جرقه زنی خودرو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
صدای بلند و آزار دهنده
هنگامی که نقصی در سیستم جرقه زنی یا کوئل ایجاد شود، ولتاژ کفی تولید نشده بنابراین احتراق به صورت کامل انجام نمیشود. در نتیجه سوخت بدون استفاده باقی مانده و از طریق اگزوز خودرو خارج میشود. گاهی اوقات این سوخت خارج شده از اگزوز منفجر شده و صدای بسیار بلندی رخ میدهد که خطرناک است.
بیشتر بخوانید: وظیفه شمع گرمکن در موتور دیزل چیست؟
موتور متوقف شده و یا به درستی کار نمیکند
هنگامی که یکی از سیلندرها به درستی دچار احتراق نشود و یا اینکه اصلاً محترق نشود موتور نمیتواند به درستی کار کند. این موضوع ممکن است با ایجاد صداهای عجیب مانند تق تق، لرزش و یا حرکات ناگهانی ماشین همراه باشد. این اتفاق ممکن است هر زمانی رخ دهد، اما مواقعی که موتور تحت فشار بیشتری است مانند هنگام شتاب، احتمال وقوع این نشانهها افزایش پیدا میکند.
برای خرید چراغ اتوبوس و انواع ماشین سنگین بر روی لینک کلیک کنید.
زیاد شدن میزان سوخت
اگر در هنگام رانندگی احساس کردید که مسافت کمی را با مقدار زیادی سوخت طی کردهاید، به احتمال بسیار زیاد کوئل خودروی شما خراب شده است. در مواقعی که شمعها نتوانند نیروی لازم برای جرقه زدن را دریافت کنند، سیستم با تزریق سوخت بیشتر سعی میکند تا انجام این کار را جبران کند.
سخت استارت خوردن موتور
اگر خودرو شما فقط یک کوئل داشته باشد، با بروز هر گونه مشکل کوچکی در کویل خودرو با یک استارت روشن نخواهد شد. هنگامی که شمع نتواند قدرت کافی برای جرقه زدن را دریافت کند خودرو به هیچ عنوان روشن نخواهد شد.
نشت روغن
اگر سیستم جرقه زنی خودرو یا کوئل خودروی شما آسیب ببیند، در هنگام کار بیش از اندازه گرم میشود. در نتیجه محفظه روغن که در آن کویل وجود دارد به دلیل گرمای بیش از حد ترک برداشته و باعث نشت روغن میشود.
تقویت سیستم جرقه زنی خودرو
برای تقویت سیستم جرقه زنی خودرو میتوانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- استفاده از شمعهایی که مقاومت کمتری دارند و استفاده از وایرهای شمع با مقاومت کمتر و عایق بندی بهتر اولین قدم برای تقویت سیستم جرقه زنی خودرو است. استفاده از شمعهای چند الکترود باعث ایجاد جرقه بیشتر میشود و جرقه بیشتری در محفظه پخش خواهد شد.
- با تعویض کویل با یک کویل قویتر میتوان جرقهای قویتر را درون سیلندرها ایجاد کرد. با این حال قطعاً توان بیشتری برای شارژ کویل قویتر نیاز است. با استفاده از یک منبع تغذیه پرتوان در سیستم شارژ مانند دینام و باطری میتوان این نیاز را برطرف کرد.
- استفاده کردن از مدارهای تقویت سیستم جرقه کمک بسیار زیادی به سوختن بهتر خواهد کرد. این مدارها در انواع مختلف در بازار یافت میشوند و یا میتوان نقشه آنها را تهیه کرد و به صورت دست ساز آن را درست کرد.
- استفاده از دو کویل برای دستیابی به قدرت بیشتر میتواند یکی دیگر از روشهای تقویت سیستم جرقه زنی خودرو باشد. اما با این حال پیدا کردن قطعهای که توان تحمل ولتاژ بالا را داشته باشد و از طرفی دیگر عایق بندی خوبی هم داشته باشد ممکن است کمی سخت به نظر برسد.
سخن پایانی
در این مقاله درباره سیستم جرقه زنی خودرو، انواع و وظایف آن صحبت کردیم. این سیستم برای روشن شدن و حرکت خودرو بسیار ضروری است. برخی از اجزای این سیستم در تمام سیستمهای خودرو مشترک هستند و برخی دیگر از آنها فقط یک سری از ابزار را دارند. از طرفی دیگر با علائم و عیب یابی سیستم جرقه زنی خودرو بهتر متوجه شدید که در صورت مشکل چه کاری باید انجام دهید و نشانههای خراب شدن این سیستم پراهمیت چیست. چنانچه قصد خرید لوازم یدکی ماشین سنگین دارید به سایت معتبر تهران یکتا مراجعه نمایید.