ماشینهای سنگین از جمله وسایل حمل و نقل پرکاربرد در سطح داخلی و بینالمللی هستند که محمولههای سنگین را از شهری به شهری دیگر و یا از کشوری به کشور دیگر حمل میکنند. ماشینهای سنگین مانند کامیون، تریلی و جرثقیل دارای قطعات یدکی و مصرفی مختلفی هستند که به مرور زمان دچار استهلاک و فرسودگی شده و باید تعمیر یا تعویض شوند.
اما به نظر شما پر استهلاک ترین قطعات یدکی ماشین سنگین کدامند؟ استهلاک یا فرسودگی قطعات ماشینهای سنگین و یا سواری زمانی اتفاق میافتد که طول عمر مفید آنها به پایان میرسد و عملکردشان دچار اختلال میشود. در این صورت قطعه موردنظر دیگر نمیتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد و در نتیجه ممکن است موجب بروز حوادث و خسارات جبران ناپذیری شود. از این رو بهتر است با پرمصرف ترین لوازم یدکی ماشین های سنگین آشنا باشید تا در زمان مناسب نسبت به تعویض یا تعمیر آنها اقدام کنید.
در ادامه این مطلب شما را با پر استهلاک ترین قطعات یدکی ماشین سنگین آشنا کرده و وظایف هریک را نیز مورد بررسی قرار میدهیم. با تهران یکتا فعال در زمینه فروش لوازم یدکی ماشین سنگین همراه باشید.
پر استهلاک ترین قطعات یدکی ماشین سنگین
سیستم داخلی ماشینهای سنگین از قطعات مختلفی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه خاصی را انجام میدهند تا وسیله نقلیه بتواند به درستی کار کند. عملکرد صحیح این قطعات ارتباط مستقیمی با بهرهوری کلی ماشینهای سنگین و هر وسیله نقلیه دیگری دارد و به نوعی مکمل یکدیگر هستند. یعنی اگر قطعهای به خوبی کار نکند و دچار نقص فنی شود، عملکرد سایر قطعات نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد. از این رو باید با سازوکار، نحوه عملکرد و از همه مهمتر طول عمر قطعات ماشینهای سنگین آشنایی داشته باشید تا به صورت دورهای آنها را بررسی و در صورت لزوم نیز تعمیر یا تعویض کنید.
برخی از پر استهلاک ترین قطعات یدکی ماشین سنگین شامل:
دیسک ترمز
دیسک ترمز یکی از پر استهلاک ترین قطعات یدکی ماشین سنگین است که به عنوان یکی از اجزای اصلی سیستم ترمز اتومبیل شناخته میشود. دیسک ترمز برای کنترل و توقف حرکت خودرو مورد استفاده قرار میگیرد. این دیسک، یک سیستم ترمز مکانیکی یا هیدرولیکی است که به شکل دایرهای و مسطح طراحی شده و معمولاً دور دیسکهای چرخها نصب میشود.
دیسک ترمز با استفاده از اصطکاک فراهم شده توسط ترمز، انرژی حرکتی خودرو را به گرما تبدیل میکند تا در نهایت منجر به کاهش سرعت و توقف وسیله نقلیه شود. اگرچه دیسکهای ترمز از جنس مواد مقاوم و معمولا آهن یا آلیاژهای آهنی ساخته میشوند، اما با گذر زمان و استفاده مکرر، دچار فرسودگی طبیعی شده و ممکن است به تعویض نیاز داشته باشند. عواملی همچون استفاده زیاد از ترمز، توقفهای ناگهانی، رانندگی در مسیرهای دشوار، نصب نادرست دیسک، دما و حرارت بالا موجب استهلاک و فرسایش تدریجی دیسک ترمز میشوند.
توربوشارژ
توربوشارژ نیز یک قطعه پرمصرف و مهم در ماشینهای سنگین همچون کامیونها و تریلیها است. توربو شارژ یک دستگاه مکانیکی است که هوا را به موتور وارد میکند و با افزایش فشار هوا، مقدار سوخت ورودی به موتور را افزایش داده و در نتیجه قدرت و عملکرد موتور را بهبود میبخشد. استفاده از توربو شارژ در موتورهای سنگین موجب بهبود عملکرد و کارایی سوخت مصرفی موتور میشود. توربو شارژ ماشین سنگین یک قطعه پیچیده و حساس است که به مراقبت و نگهداری منظم نیاز دارد تا عمر مفید آن افزایش پیدا کند. استهلاک توربو شارژ ممکن است بنابر دلایلی مانند وجود گرد و غبار در هوای ورودی، تغییرات ناگهانی در فشار هوا و دمای محیط، تغییرات مداوم و ناگهانی سرعت موتور، نفوذ آب و رطوبت و استفاده از سوخت نامناسب اتفاق بیفتد.
گیربکس
گیربکس یا جعبه دنده نیز یکی دیگر از پر استهلاک ترین قطعات یدکی ماشین سنگین است که وظیفه اصلی آن تنظیم و انتقال نیروی تولید شده توسط موتور به چرخها است. گیربکسها دارای دو نوع مکانیکی (دستی) و اتوماتیک هستند که هریک از آنها عملکرد خاصی دارند. در گیربکس دستی، راننده با تغییر دندهها میتواند نسبت دور موتور به چرخها را تنظیم کرده و سرعت خودرو را تغییر دهد. اما در گیربکس اتوماتیک، سیستم الکترونیکی یا هیدرولیک به صورت خودکار و بدون نیاز به دخالت دستی راننده، دندهها را تغییر میدهد. عوامل مختلفی همچون استفاده از روغن نامناسب یا عدم تعویض به موقع روغن گیربکس، استفاده نادرست، ورود گرد و غبار یا رسوبات به داخل گیربکس موجب استهلاک این قطعه مهم میشوند. (برای آشنایی با انواع گیربکس اتوماتیک روی لینک کلیک کنید.)
اینترکولر
اینترکولر نیز یکی دیگر از پرمصرف ترین لوازم یدکی ماشین های سنگین در سیستم توربوشارژ است. وظیفه اصلی این قطعه، خنک کردن هوای فشرده شده توسط توربوشارژ پیش از ورود به موتور است. زمانی که هوا از طریق توربوشارژ فشرده میشود، دما نیز به شدت افزایش مییابد. اینترکولر در این موقعیت نقش خنک کننده را ایفا کرده و هوای فشرده را خنک میکند. خنک کردن هوا موجب افزایش چگالی هوا و در نتیجه بهبود عملکرد موتور، افزایش کارایی سوخت مصرفی و کاهش میزان انتشارات آلاینده خواهد شد.
این قطعه معمولا در مسیر هوای فشرده میان توربوشارژ و موتور قرار میگیرد و هوای خنکتر را به موتور ارسال میکند. عواملی همچون ورود گرد و غبار، رسوبات روغن، تشکیل یخ در سیستم اینترکولر (در آب و هوای سرد) و وجود نقص فنی در سیستم اینترکولر موجب کاهش کارایی و فرسودگی این قطعه میشوند. اقداماتی همچون نگهداری منظم، استفاده از فیلتر هوای مناسب و رفع سریع و به موقع مشکلات فنی در سیستم تربوشارژ و سایر قسمتهای مرتبط به حفظ عملکرد بهینه اینترکولر و جلوگیری از فرسودگی زودهنگام آن کمک میکنند.
فیلترها
ماشینهای سنگین دارای فیلترهای مختلفی هستند که هریک وظیفه خاصی را بر عهده دارند و بر عملکرد بهینه آن تاثیر میگذارند. مهمترین فیلترهای موجود در ماشینهای سنگین شامل:
- فیلتر هوا: این فیلتر به منظور جلوگیری از ورود ذرات گرد و غبار وآلایندهها به موتور ماشین سنگین استفاده میشود. فیلتر هوا بهرهوری موتور را افزایش میدهد و از آسیب به قطعات داخلی موتور نیز جلوگیری میکند.
- فیلتر روغن: این فیلتر از ورود ذرات جامد مضر و ناخالصیها به روغن موتور جلوگیری کرده و با حذف آلودگیها و رسوبات از روغن، به سلامت و عمر مفید موتور کمک بسیاری خواهد کرد.
- فیلتر سوخت: این فیلتر از ورود ذرات و آلودگیها به سیستم سوخت و اجزای مربوط به آن جلوگیری کرده و به عنوان یک لایه محافظ در سیستم سوخت عمل میکند.
این فیلترها به طور کلی به بهبود عملکرد و افزایش عمر مفید قطعات ماشینهای سنگین کمک میکنند. اما بدیهی است که پس از مدتی دچار فرسودگی شده و باید تعویض شوند.
تاخوگراف
تاخوگراف (Tachograph) یک دستگاه ثبت اطلاعات است که بر روی ماشینهای سنگین نصب میشود و اطلاعات مرتبط با فعالیتهای راننده و وضعیت ماشین را ثبت میکند. تاخوگراف معمولا در خودروهای حمل و نقل عمومی و ماشینهای سنگین مورد استفاده قرار میگیرد. تاخوگراف اطلاعاتی همچون سرعت ماشین، مدت زمان رانندگی، زمان خواب و استراحت راننده و اطلاعات مربوط به سوخت را ثبت میکند. این قطعه به منظور کاهش خطاها و تخلفات در حوزه حمل و نقل، افزایش ایمنی و نظارت بر عملکرد رانندگان و ماشینهای سنگین استفاده میشوند.
اطلاعات ثبت شده توسط تاخوگراف به مقامات نظارتی و مدیران حمل و نقل کمک میکند تا اطمینان حاصل کنند که رانندگان از طریق رعایت زمانهای استراحت و حفظ ایمنی به درستی کار میکنند. عواملی همچون ضربه به تاخوگراف، شرایط محیطی نامناسب و یا عدم تنظیم صحیح موجب ایجاد اختلال در عملکرد این قطعه شده و عمر مفید آن را کاهش میدهند.
برای خرید پنل تاخوگراف کیلومتر اسکانیا طرح چوب از تهران یکتا روی لینک کلیک کنید.
شمع
شمع نیز یکی دیگر از پر استهلاک ترین قطعات یدکی ماشین سنگین است که وظیفه اصلی آن ایجاد جرقه الکتریکی در سیلندرهای موتور است که به اشتعال مخلوط سوخت و هوا منجر خواهد شد. این اشتعال در نتیجه تولید جرقه در فضای فشردهشده سیلندرها ایجاد میشود و فرآیند احتراق را آغاز میکند. این احتراق به تولید انرژی لازم برای حرکت سیلندرها و در نهایت چرخش شافت موتور منجر میشود.
به عبارت دیگر، شمع به عنوان یک بخش اساسی در سیستم اشتعال موتور عمل میکند و بدون وجود آن، امکان عملکرد صحیح موتور و تولید قدرت مورد نیاز برای حرکت خودرو وجود ندارد. به همین دلیل نگهداری منظم و تعویض به موقع شمعها از اهمیت زیادی برخوردار است تا عملکرد بهینه موتور حفظ شود و مصرف سوخت و انتشار آلایندهها نیز کاهش یابد. عواملی همچون سوخت نامناسب، موجود آلایندهها در مخلوط سوخت و هوا، زنگ زدگی، عدم عملکرد صحیح موتور و یا گرد و غبار موجب استهلاک شمعها میشوند.
کروز کنترل
کروز کنترل یکی دیگر از پرمصرف ترین لوازم یدکی ماشین های سنگین است که به رانندگان امکان میدهد سرعت وسیله نقلیه را در یک عدد مشخص (به عنوان مثال 100 کیلومتر) تعیین کنند و سپس بدون استفاده از پدالهای گاز و با همان سرعت مشخص شده در مسیر حرکت کنند. راننده با فعالسازی کروز کنترل میتواند سرعت مطلوب خود را انتخاب کرده و اتومبیل نیز به طور خودکار این سرعت را حفظ میکند. این ویژگی به کاهش خستگی راننده ماشینهای سنگین در مسافتهای طولانی و همچنین بهرهوری سوخت کمک بسیاری میکند.
فعالسازی کروز کنترل در ماشینهای سنگین به دلیل طی کردن مسافتهای طولانی و نیاز به حفظ سرعت در شرایط متنوع جاده بسیار مفید است. به عنوان مثال کروز کنترل در سربالاییها از افت سرعت جلوگیری کرده و در مسافتهای طولانی نیز به راننده کمک میکند تا بسیار راحتتر ماشین را کنترل کند. عوامل مختلفی همچون نقص فنی در سنسورهای مربوط به سرعت، عوامل محیطی مانند گرد و غبار، رطوبت، یخ، دماهای بسیار بالا یا پایین و یا استفاده در شرایطی مانند جادههای کوهستانی، جادههای پر پیچ و خم یا ترافیک سنگین ممکن است این سیستم را بیشتر به چالش بکشند و منجر به استهلاک سریعتر آن شوند.
بلبرینگ
بلبرینگ یا یاتاقان توپی یکی دیگر از پر استهلاک ترین قطعات یدکی ماشین سنگین و سیستم مکانیکی آن است که وظیفه حمل و پشتیبانی از محورها و قطعات متحرک را بر عهده دارد. بلبرینگها به عنوان یک وسیله کاربردی جهت کاهش اصطکاک و سایش میان قطعات مختلف مکانیکی عمل میکنند و توان تحمل بار و چرخش را فراهم میکنند.
بلبرینگ در ماشینهای سنگین به عنوان قطعهای برای حمل بارها و نیروهای مختلف استفاده میشود که شامل یک حلقه خارجی ثابت و یک حلقه داخلی متحرک است و میان آنها مواد دارای قابلیت چرخش قرار گرفته است. بلبرینگها در سیستمهای مختلف مانند چرخها، شافتها، جعبههای گیربکس و سایر بخشهای مکانیکی ماشینهای سنگین استفاده میشوند. تعویض و نگهداری منظم این قطعه از اهمیت بالایی برخوردار است تا عملکرد صحیح ماشینهای سنگین تضمین شود.
جمع بندی
ما در این مطلب پر استهلاک ترین قطعات ماشین سنگین را مورد بررسی قرار دادیم و شما را با نحوه عملکرد و عوامل موثر بر استهلاک و کاهش عمر مفید آنها نیز آشنا کردیم. همانطور که خواندید، قطعاتی همچون شمع، گیربکس، اینترکولر، دیسک ترمز، انواع فیلترها و غیره به عنوان پرمصرف ترین لوازم یدکی ماشین های سنگین شناخته میشوند که هریک وظیفه خاصی را بر عهده دارند و به طور مستقیم بر عملکرد کلی وسیله نقلیه تاثیر میگذارند. از این رو آشنایی با این قطعات و کسب اطلاعات کافی درباره عوامل تاثیرگذار بر طول عمر مفید آنها از اهمیت بالایی برخوردار است و موجب بهبود عملکرد و افزایش بهرهروی ماشینهای سنگین در مسافتهای طولانی خواهد شد.